Of Machines and Men… and Documents

Naar aanleiding van het Europees jaar van het industrieel en technisch erfgoed dat net voorbij is leek het ons interessant en waardevol om aan dit evenement een nummer van de Bladen voor Documentatie te wijden.

Niet met de bedoeling u oude machines en verlaten fabrieken te tonen maar om de rijkdom van dit documentair erfgoed in de kijker te zetten. Inderdaad, in al de stadia van haar dynamiek heeft de industrialisatie enorme hoeveelheden documenten, informatie en archieven met zich mee gebracht… Deze “sporen” zijn talrijk, nemen zeer verschillende vormen aan en hebben bescherming nodig.

De desindustrialisatie van onze regio’s gaat immers gepaard met de trend om (grote) schoonmaak te houden, het lelijke op te ruimen en de kenmerken van een periode die soms weinig roemrijk was en aan dewelke dikwijls armoede, menselijk leed en sociale drama’s verbonden waren, uit te wissen. Hoewel sommige van deze sporen reeds beschermd werden, is het grootste deel van de herinneringen aan het verleden aan het verdwijnen!

Aangezien de industriële archeologie een “interdisciplinaire methode” claimt, moesten wij de gelegenheid wel aangrijpen om de rol in de verf te zetten die informatiebeheer kan spelen om deze sporen te verzamelen, bewaren, dynamiseren en toegankelijk te maken.

Besproken worden in de 35 artikelen van dit speciaal nummer industriële archieven, werkersboekjes, de gift van het geheugen, postkaarten, wettelijk depot, efemeria, verenigingsgeschiedenis, (olie)productieplatformen, machinegeluiden, een steenkolenwasserij, fotografie, opruimen van grondverontreiniging, kennisbanken, een learning center aan de voet van hoogovens, een goudmijn aan informatie en mijnarchieven, reconversie van industriële gebouwen, kunstwerken met technologische bestanddelen,… om slechts een paar themata aan te halen.

Doorheen de waaier van artikelen die wij u in dit nummer aanbieden hebben wij een panorama willen oproepen dat verre van volledig is, met oude en recente initiatieven van hier en elders die de alomtegenwoordigheid van het “documentaire” industrieel erfgoed illustreren.

Wij hopen dat u evenveel plezier beleeft aan het ontdekken van deze verschillende facetten van ons industrieel erfgoed als wij hadden toen wij ze voor u verzamelden.