Bladen voor Documentatie 2009/4 (december 2009)
Woord vooraf
2009 loopt op zijn einde en bijgevolg het gepaste tijdstip om even terug te blikken. Onze vereniging zette onophoudelijk en in een steeds toenemende vaart haar taken verder, dit gepaard gaande met een zekere voldoening voor het gepresteerde werk. Het voorbije jaar was rijk aan samenkomsten en evenementen die onze leden de gelegenheid gaven elkaar te ontmoeten, van gedachte te wisselen en zich op de hoogte te houden van de constante evoluties in ons beroep. Er waren immers dit jaar negen maandelijkse vergaderingen met verschillende uiteenlopende onderwerpen, vermeldenswaardig was eveneens ons Inforum in april waar je zeker niet omheen kon met zijn 179 deelnemers. Door middel van onze twee uitgaven, namelijk de BVD-Info en de Bladen voor Documentatie geven wij aan onze leden de opportuniteit op de hoogte te blijven van zowel de professionele attendering als de rapportering van onderzoek in binnen- en buitenland aangaande ons beroep.
Wij mogen hier dan ook zeker de BVD-Prijs niet vergeten te vermelden die elk jaar een eindwerk beloont in de informatie- en documentatiewetenschappen. Deze wedstrijd staat open voor alle gediplomeerden van het hoger onderwijs die het voorafgaande jaar hun eindwerk verdedigden.
Ontstaan in 1987 en achteraf een paar jaar onderbroken, was het Marc Vandeur, Maître de conférence aan de ULB die hem in 1997 zijn huidige vormgeving gaf. Het is in 2003 dat ik de jaarlijkse organisatie van deze prijs overnam, dit tot op heden. Marc Vandeur en ikzelf zijn altijd bijzonder gevoelig geweest aangaande het belang van promotie voor jonge gediplomeerden omdat wij beiden docent zijn en deze prijs behaalden, respectievelijk in 1987 en in 1989. We gaan er namelijk van uit dat de gediplomeerden van heden de professionelen van morgen zullen zijn, vandaar het belang deze mensen wat achting te betonen.
In november 2008 hebben drie jonge gediplomeerden hun eindwerk aan onze jury voorgesteld. De kwaliteit van hun werk was ronduit bijzonder zodat de jury enige moeilijkheden ondervond om één enkele kandidaat te kiezen. Na verschillende (her)lezingen en evaluatievergaderingen is de jury er niet in geslaagd een keuze te maken tussen twee kandidaten en hebben dan ook besloten de prijs aan beiden toe te kennen. Het betrof dan nog twee gediplomeerden van dezelfde hogeschool, namelijk Isabelle Debrichy en Thomas Bihay van de Haute École de Namur. In huidig nummer zal u een samenvatting en een voorsmaakje vinden aangaande het resultaat van hun opzoekingen.
In het volgende artikel zal Dominique Vanpée ons sensibiliseren wat de betrouwbaarheid betreft van de informatie op het internet, nu men alles en nog wat op het web kan vinden.
Om de inhoud van de Bladen te vervolledigen stellen wij u eveneens een artikel van Antonin Benoît Diouf voor met als onderwerp de normalisatie en de beschrijving van elektronische hulpmiddelen. En last but not least, een origineel artikel over het EBLIP-proces, dat een verbetering mogelijk maakt van het practicum in bibliotheken en informatiediensten door de beste bewijzen en ideeën voorhanden, voortvloeiend uit de professionele ondervinding, met elkaar te confronteren.
In naam van het Publicatiecomité wens ik jullie een aangename lectuur en een voorspoedig 2010.
Isabelle SOMVILLE-CORNET
Analyse et mise à jour d’un répertoire spécialisé en ligne : Pistes d’amélioration
Thomas BIHAY, Lauréat du Prix ABD-BVD 2009 ; Étudiant en Information et Communication, Université catholique de Louvain (UCL)
De repertoria van gespecialiseerde sites bezitten heden een groot gewicht binnen het opzoeken van informatie. Ten einde ze up to date te houden – dat ze evolueren en zich aanpassen aan de nieuwe technologieën van het web – is een frequente evaluatie nodig. Opdat in het werk te stellen is het dientengevolge essentieel om een methodologie en pertinente evaluatiecriteria op te stellen. De methodologie en de gekozen criteria in dit artikel werden aangebracht om het repertorium van de portal EchosDoc te analyseren en hierover een studie te realiseren. Dit artikel is opgedeeld in vier belangrijke hoofdstukken. Het eerste biedt een reflectie over de belangrijkheid van de gespecialiseerde repertoria in onze maatschappij. Het tweede hoofdstuk legt de keuzes uit die voorafgingen aan de aangebrachte methodologie gebruikt voor deze studie en het derde de keuzes van de verschillende criteria en etappes waarmee rekening gehouden werd tijdens de realisatie van deze. Tenslotte biedt het vierde hoofdstuk een laatste overpeinzing over de mogelijkheden die mogelijks aangebracht kunnen worden met de hulp van de verschillende types software.
Quelques outils qualité au service de la bibliothéconomie…
Isabelle DEBRICHY, Lauréate du Prix ABD-BVD 2009 ; Collaboratrice au Cabinet de Philippe Henry, Ministre wallon en charge de l’Environnement, de l’Aménagement du Territoire et de la Mobilité
In het domein van de kwaliteit bestaat er in België geen enkel documentatiecentrum toegankelijk voor allen. De Mouvement Wallon pour la Qualité (MWQ) – graag willende het referentieorgaan zijn wat betreft totale kwaliteitszorg in het Waals Gewest – wenst aan ieder het recht op informatie wat betreft deze thematiek aan te bieden. Het onderwerp van het eindwerk van de auteur was mee te werken aan het concretiseren van een documentatiecentrum en eveneens het opstarten van een documentair beheersysteem binnen de MWQ. Materiële invoering, inventaris van de bestaande documenten, wieden, keuze en installeren van het geïntegreerde bibliotheeksysteem PMB, ontwikkeling van bibliotheconomische indexeringsmiddelen: autoriteitslijst en klassementsplan, catalogisering, uitrusting en rangschikking vormden de essentie van dit project dat geleid werd met de hulp van zekere hulpmiddelen en methodes geleend uit het kwaliteitsdomein.
Gegevens en informatie op het internet – Wat met “waarheid”, “werkelijkheid” en “vertrouwen”?: Een aanzet tot literatuurstudie
Dominique J.B. VANPÉE, Thesaurusbeheerder, Antigifcentrum
In dit korte artikel gaan we via recente literatuur in op de kwaliteit van de gegevens en informatie op het internet nu het als een basisrecht beschouwd wordt om een internetaansluiting te hebben om zo informatie te kunnen vergaren en te communiceren. Want alles valt toch met het vertrouwen dat men heeft in de informatie/gegevens die men op het internet vindt?
Normes et standards pour la description et l’accès aux ressources électroniques dans les bibliothèques : Approche classique et “moderne”
Antonin Benoît DIOUF, Chef du Service Acquisitions-Traitement, Université Gaston Berger – Bibliothèque centrale
De documentaire verwerking in de bibliotheken beantwoordt aan een reglementering onder de vorm van normen. Op klassieke wijze werden de regels voor bibliografische beschrijving voorgeschreven en voornamelijk enkel toegepast op gedrukte documenten. Met het verschijnen van documenten op een digitale drager werden deze normen vrij snel ondoeltreffend: hoe konden zij tegelijkertijd de publicaties die niet fysiek lokaliseerbaar waren beschrijven en toegankelijk maken? Men diende dus andere beschrijvings- en toegangsregels te bedenken voor deze documenttypes. Dit artikel neemt zich voor om de verschillende initiatieven die genomen werden om dit probleem op te lossen uiteen te zetten.
EBLIP – Evidence-based library and information practice : Un paradigme à explorer
Ghislaine DECLÈVE, Directeur de la bibliothèque de médecine, Université catholique de Louvain (UCL) – Bibliothèque de médecine
Geneeskunde op basis van bewijs (evidence-based medicine) moedigt de verzorgers aan om beslissingen te nemen op basis van feiten die relevant, gedocumenteerd en wel bekend zijn. De EBLIP (evidence-based library and information practice) werd op die basis samengesteld en streeft als doel de beroepsvaklui uit te rusten met passende methodologische werkmiddelen om hoog kwaliteitsonderzoek uit te voeren. De resultaten van dit onderzoek zullen een basis vormen voor optimale beslissingen in het kader van informatiebeheer en documentatie, en voor het opstellen van verder onderzoek. Dit artikel is een samenvatting die een inleiding tot EBLIP geeft, en die van EBLIP een korte geschiedenis, de definities, methodologie en evolutie beschrijft. Het trekt de conclusie dat EBLIP een mutatie ondergaat van een patroon voortvloeiend uit geneeskunde op basis van bewijs tot een meer complex model, aangereikt door professionele praktijk en humane wetenschappen.