Doc'Moment
Rondleiding van het Archief van de Stad Brussel
Doc’Moment: het ABD-BVD-Studiemoment – vrijdag 16 juni 2023 (14:00 – 16:30)
Rondleiding van het Archief van de Stad Brussel
Dominique Beckers, Historica, Bibliothecaresse, Het Archief van de Stad Brussel
Het Archief van de Stad Brussel is zowel een dienst als een gebouw waar het geheugen van de Stad bewaard wordt. De rijkdom en de variëteit van de bestanden en collecties maakt het tot een van de voornaamste historische centra van het land.
De dienst Archief van de Stad Brussel is belast met de verwerving, de bewaring, de inventarisering, de communicatie en de valorisatie van de documenten van de administratie van de Stad Brussel, sinds de middeleeuwen tot en met vandaag. Deze documenten hebben vooral betrekking op de geschiedenis van het grondgebied van de Stad Brussel (de vijfhoek en zijn uitbreidingen, Laken, Neder-Over-Heembeek, Haren) en van zijn inwoners. Het bewaart onder andere de archieven van de Burgerlijke Stand, van de dienst Bevolking en van de Openbare Werken (bouwvergunningen).
De rondleiding zal in het Frans gebeuren. Vragen kunnen in het frans of in het Nederlands gesteld worden
Plaats : Het Archief van de Stad Brussel
Huidevettersstraat 65
1000 Brussel
Gratis voor leden (niet leden betalen €25)
Het uitwisselen van informatie en kennis vormt de basis van ons werk. Eén van de voordelen van jullie lidmaatschap bij een beroepsvereniging is de mogelijkheid om van elkaar te leren. Dit kan vanuit praktijkervaringen, door het volgen van conferenties en uiteraard ook door het lezen van artikelen
Bladen voor Documentatie heeft als ambitie om jullie interessante en leerrijke artikelen aan te bieden. We zijn dan ook constant op zoek naar boeiende onderwerpen en auteurs die hierover hun kennis en ervaring willen delen. Dat kan gaan over een zeer algemeen topic of juist iets heel specifiek, over een project of dienst, over een praktijkervaring of een maatschappelijk vraagstuk dat verband houdt met informatie, kennis of de bibliotheekwereld, over… We hebben allemaal wel een onderwerp waarover we uren zouden kunnen praten. Waarom dan er geen artikel over schrijven? Het enige criterium is dat het onderwerp verband houdt met een informatie- en documentatieberoep (inclusief archieven, kennisbeheer of andere verwante beroepen).
Daarom een warme oproep om samen met ons na te denken over onderwerpen of zelfs de stap te zetten om een artikel voor te stellen of te schrijven voor de Bladen voor Documentatie. Die tekst mag in het Frans, Nederlands of Engels zijn.
Meer weten? Neem dan zeker een kijkje op deze pagina of stuur gerust een mailtje naar cahiers-bladen@abd-bvd.be.
Dit nummer is gewijd aan de nagedachtenis van
Jacques Henrard
(19 september 1928 – 27 februari 2022)
Woord vooraf
Beste Jacques,
Even discreet als je hebt geleefd, ben je ook gegaan. We hebben niet de kans gehad om afscheid van je te nemen, om je te bedanken voor alles wat je voor onze vereniging hebt gedaan. Covid hield ons van je weg tijdens de laatste maanden van je leven, maar je was altijd in onze gedachten.
Toen je met pensioen ging, na een drukke carrière bij Solvay, besloot je je in te zetten voor onze vereniging. Ook al was je nooit lid van de Raad van Bestuur, toch maakte je deel uit van het team dat de ABD-BVD gedurende 35 jaar bezielde. Jij was het geheugen van onze vereniging en de man achter de schermen. Je hebt jezelf nooit naar voren geschoven en toch was je rol onmisbaar. Jarenlang heb je je gewijd aan de Bladen voor Documentatie. De boekrecensies, dat was jij. De controle van de lay-out, dat was jij. Tot op hoge leeftijd deed jij ze in enveloppen en bracht je ze naar het postkantoor in Oudergem, waar je vaak ook de andere post voor de ABD-BVD heen bracht. Je hield je ook bezig met de archieven. Lange tijd was ons hoofdkantoor dicht bij je huis en gaf je de post door aan de juiste persoon.
Je was er ook altijd bij op onze evenementen: op het Inforum, op de Algemene Vergaderingen, op onze verjaardagen. Onze leden hebben je kunnen ontmoeten en zagen de lachende man die je was. Ze hebben je vriendelijkheid, je babbeltjes met iedereen kunnen waarderen. Je bedankte ons vaak voor onze goedheid, maar jij was het die alle dank verdiende. Je hebt ons geholpen tot je meer dan 90 jaar was. Je bent een voorbeeld voor ons allemaal.
Op 27 februari, op de leeftijd van 93 jaar, vertrok je naar het paradijs van de infodoc-professionals. Daarboven heb je zeker al je hulp aangeboden in een of ander hemels verband, terwijl je over ons blijft waken.
Jacques, we missen je en je zal voor altijd in de harten en gedachten blijven van allen die je gekend hebben. Wij dragen dit nummer aan jou op en hopen dat je ervan geniet.
De Raad van Bestuur van de ABD-BVD
Het Publicatiecomité van de Bladen voor Documentatie
Analyse fonctionnelle de l’outil de gestion de planning LibStaffer
François RENAVILLE, Responsable des systèmes documentaires informatisés – Université de Liège – ULiège Library
Fabienne PROSMANS, Responsable Service aux usagers et PIB, responsable scientifique Polytech – Université de Liège – ULiège Library
Isabelle GILLES, Coordinatrice des ressources humaines et immobilières de ULiège Library – Université de Liège – ULiège Library
LibStaffer, ontwikkeld door Springshare, is een planningstool om de dienstverlening binnen bibliotheken te organiseren. Na een testperiode van twee maanden maakten we een analyse. We gingen na in welke mate LibStaffer bruikbaar is voor het vereenvoudigen van het beheer van de ontvangstplanning, in verschillende bibliotheekinrichtingen en voor transversale activiteiten m.b.t. de publieke dienstverlening. We baseerden ons hiervoor op de vragen van Philippe Lenepveu en Marc Maisonneuve in hun boek over planningssoftware voor bibliotheken, verrijkt met vragen van verschillende collega’s. De antwoorden hierop, samen met de testresultaten, overtuigden ons om op de tool in te tekenen.
Reaffirming the formative bias of the national library
Bart A. BUSEYNE, Expert librarian (Contemporary printed books), KBR
Een nationale bibliotheek is vooreerst en vooral een idee: hoe de valorisatie begunstigen van de erfenissen die ons maken tot wie we als erfgenamen mogen zijn? Uitgangspunt bij de uitwerking van deze vraag is het inzicht dat “het leven van de geest” ten voeten uit is getekend door technische media. Omdat deze media naar hun aard zowel remediëren als vergiftigen (Plato), moet het intellectuele en culturele leven vooreerst gedefinieerd worden als een strijd. Het is uitgerekend in de context van deze strijd die de geest te leveren heeft met de eigen technische materialisaties dat een nationale bibliotheek – overeenkomstig haar missieverklaring – een actieve politiek moet voeren van de media die het geestesleven constitutief bewonen. De baseline die het logo van KBR begeleidt, expliciteert de inzet van een dergelijke politiek van technische mediatie in temporele termen: “Koester de tijd”.
Bibliothèques troisième lieu et tiers-lieux culturels
Entre utopie, incantation et injonctions
Conversation entre Émilie Garcia Guillen, Mathilde Servet et Karolina Svobodova
Émilie GARCIA GUILLEN, Chercheuse post-doctorante, Université libre de Bruxelles (METICES)
In de vorm van een gesprek tussen twee onderzoekers en een bibliotheekprofessional doet het artikel verslag van de problemen die zich momenteel voordoen in de bibliotheek- en cultuurwereld als gevolg van de omwenteling die is teweeggebracht door de modellen van de derde plek en van de culturele derde plekken. Door een beroep te doen op veldervaring en empirisch onderzoek, kijken zij eerst terug op de ontstaansgeschiedenis van het concept. Zij bespreken verschillende aspecten die aan deze pogingen ten grondslag liggen: de vormgeving, de relatie met het publiek, het streven naar sociale samenhang, door de spanningen en dubbelzinnigheden te benadrukken. Tenslotte stellen zij het gebruik van het begrip ter discussie, tussen utopie, betovering en dwang.
Le Portail des Arts de la Marionnette (PAM)
Modélisation d’un domaine culturel et mise en pratique dans PMB, retour d’expérience (2e partie)
Raphaèle FLEURY, Directrice de la recherche et de l’innovation, Institut International de la Marionnette
Florent TÉTART, Directeur de l’innovation, PMB Services
In dit artikel worden de uitvoeringsmodaliteiten voorgesteld van een complex gegevensmodel dat het betrokken culturele domein beschrijft, in de versie van Le Lab van het Portail des Arts de la Marionnette, het PAM. Enerzijds wordt bij de constructie van dynamische raadplegingsinterfaces gebruik gemaakt van het potentieel voor automatische redactie dat door de semantisering van gegevens mogelijk wordt gemaakt. Anderzijds zijn er verschillende tools en bijdragemethoden ontworpen voor documentatieprofessionals, maar ook om een participatieve wetenschappelijke aanpak te kunnen uitvoeren (crowdsourcing). Dit project heeft het mogelijk gemaakt een aantal in de software aan te brengen verbeteringen vast te stellen, waarvoor in het artikel een stappenplan wordt voorgesteld, alvorens te besluiten over de perspectieven die deze nieuwe praktijken openen voor de ontwikkeling van het beroep van documentalist.
Inforum 2022 – It’s all about data
Plaats : KBR –Auditorium Zaal- Kuntsberg 28 Gutenberg ingang 1000 Brussel
22/11/2022 – 9h-17:00
We hebben het al vaak gehoord: data zijn het nieuwe goud en dit zowel in een academische als in een professionele context. De gegevens die de grondslag vormen van publicaties, laten toe om de onderzoeksresultaten te valideren. Ook is het strategisch denken in het bedrijfsleven gebaseerd op data die zorgen voor het objectiveren van de besluitvorming. Gezien het cruciale belang van data, is het beheer ervan een belangrijk issue geworden. Hoe maken we data toegankelijk, hoe documenteren we ze, hoe bewaren we ze op lange termijn en hoe slaan we ze best op? Met andere woorden, hoe kunnen de FAIR-principes toegepast worden in verschillende contexten: op de universiteit, in het bedrijfsleven of in een onderzoeksinstituut? Dit zijn de vragen die we zullen behandelen op het Inforum 2022.
Programma
9u00-9u30 : Welkom en koffie
9u30-9u45 : Inleiding
-
- Denis Renard, Voorzitter ABD-BVD
- Sophie Vandepontseele, Directrice Hedendaagse verzamelingen KBR
9u45-10u45 : Sessie 1, moderator: Robert van der Vooren
9h45-10h15: Dieuwertje Bloemen (KULeuven), Data sharing @ KU Leuven – presentatie in het Nederlands
Abstract:
De FAIR principes zijn de leidraad voor de RDM strategie van de KU Leuven. Maar wat is data sharing in de context van FAIR data? En hoe kunnen we onderzoekers overtuigen en ondersteunen om hun data zo FAIR mogelijk te delen? In 2022 lanceerde KU Leuven haar eigen institutionele research data repository RDR als essentieel onderdeel van KU Leuven’s data sharing infrastructuur voor de FAIRification van onderzoeksdata. De institutionele repository is een voorbeeld van hoe onderzoeksinstellingen onderzoekers kunnen bijstaan in het FAIR publiceren van onderzoeksdata om zo een stap dichter bij Open Science voor data te komen.
Dieuwertje Bloemen studeerde taal- en letterkunde aan de KU Leuven met een focus op Engelse kwantitative variationele taalkunde. Momenteel werkt ze bij LIBIS als product manager voor RDR, KU Leuven’s institutionele research data repository en voor Lirias, KU Leuven’s document repository. Als RDR’s product manager is ze verantwoordelijk voor de implementatie en verdere ontwikkeling van RDR als deel van KU Leuven’s RDM infrastructuur voor onderzoekers.
Dieuwertje is als product manager ook één vijfde van het RDM competentiecentrum (RDM-CC) aan de KU Leuven waar ze zich toespitst op de post-publicatie van onderzoeksdata, met RDR als belangrijk onderdeel van KU Leuven’s RDM infrastructuur.
10u15-10u45: Christine Okret-Manville (Directrice du Service commun de documentation de l’Université Paris Dauphine-PSL), Le bingo de la science ouverte : une approche pédago-ludique pour aborder la science ouverte avec les chercheurs – présentation en français
Abstract:
Als de ontwikkeling van open science in een instelling voor hoger onderwijs en onderzoek een sterke politieke steun vereist, dan is deze ook gebaseerd op een constante actie van training en informatie voor onderzoekers, waarbij de mogelijke voordelen worden aangehaald van de invoering van open praktijken. Bibliotheken, die hierin voorop lopen, zien vaak vooroordelen of zorgen over open science. Ze moeten dan de meest effectieve manier vinden om dit bij onderzoekers aan te kaarten en een positief en genuanceerd discours te ontwikkelen in verschillende disciplinaire contexten. Deze interventie presenteert een eenvoudig te gebruiken en repliceerbaar pedagogische aanpak: open science bingo.
Christine Okret-Manville is Doctor in de geschiedenis, afgestudeerd aan de Ecole Nationale des Chartes, directeur van de bibliotheek van de Paris Dauphine-PSL University. Deskundige Open Science voor mijn universiteit en lid van de werkgroep vaardigheden en training in het kader van de Commissie Open Science gevormd onder het Ministerie van Hoger Onderwijs en Onderzoek (MESR).
10u45-11u15 : Pauze
11u15-12u15 : Sessie 2, moderator: Robert van der Vooren
11u15-11u45, Julie Birkholz (Assistant Professor of Digital Humanities, Ghent University, Ghent, Belgium & Lead of the Royal Library of Belgium’s Digital Research Lab), Sally Chambers (DATA-KBR-BE Project Coordinator, KBR Royal Library of Belgium and Digital Humanities Research Coordinator, Ghent Centre for Digital Humanities), Towards a Digital Data Strategy for KBR: a cross-departmental collaboration
Abstract:
KBR onderhoudt miljoenen documenten zoals manuscripten, boeken, kranten en kaarten, maar ook de digitale records van deze analoge documenten. Daarnaast is er het beheer van born-digital en e-publicaties. Dit omvat digitale kopieën, bibliografische en erfgoedgegevens, born digital data, datacollecties, onderzoek en laboratoriumgegevens. Gezien deze toenemende hoeveelheid informatie is er behoefte aan het ontwikkelen van processen om deze diverse gegevenstypen te beheren.
De digitale gegevensstrategie van KBR is een gedetailleerd plan voor het beheer van de verscheidenheid aan gegevens (bijv. de diverse formaten nodig voor de verschillende documenttypen), het volume (bijv. verhoogde computeropslagvereisten om nauwkeurige herkomst en informatie op hoog niveau over de brondocumenten, gedigitaliseerde versies en gegevens te garanderen), de betrouwbaarheid (bijv. het waarborgen van kwaliteit en beschikbaarheid voor gebruikers op nieuwe manieren), rechtenbeheer en in sommige gevallen een toenemend aantal verzoeken en eisen van deze diensten (bijv. vraag van onderzoeker om een volledige tekst van een grote hoeveelheid boeken i.p.v.slechts één boek). Dit gebeurt met behulp van de FAIR-gegevensprincipes. FAIR staat voor vindbare, toegankelijke, interoperabele en herbruikbare data. We overwegen ook een voorstel voor behoud op lange termijn. Tijdens de presentatie bespreken we niet alleen de noodzaak van een strategie, maar ook hoe we dit plan hebben ontwikkeld, samen met een werkgroep van diverse experts en het hieraan gekoppelde actieplan van KBR.
11u45-12u15: Carmen Cercelescu, (Enterprise Data Governance Advisor, Euronova), Le data management, un cas industriel – présentation en français
Abstract:
Veel data governance programma’s falen de eerste keer (tot 90% volgens Gartner). Onze korte toelichting richt zich op belangrijke lessen, geleerd in de afgelopen 2,5 jaar van de implementatie van het datamanagementprogramma bij Toyota Motor Europe.Het datamanagementprogramma wordt uitgevoerd binnen het strategische kader van het informatieprogramma dat is gelanceerd om te voldoen aan de use case-ambities met betrekking tot geavanceerde analysetools.De presentatie belicht best practices, die een belangrijke rol hebben gespeeld in het succes van Toyota Motor Europe’s data governance-reis, vanuit drie belangrijke aspecten: 1) de uitdagingen van de reis naar een datagedreven onderneming, 2) het belang van een evoluerend data governance framework, en 3) change management door middel van gevestigde training.
Carmen Cercelescu is een data governance-beoefenaar met een sterke achtergrond in het beheren van datatransformatieprogramma’s, gebouwd over de 15 laatste jaren in grote bedrijven, vooral op het gebied van financiën en verzekeringen. Als consultant en praktijkleider is ze een erkend adviseur en een evangelist van best practices op het gebied van governance en datamanagement met een obsessie voor een pragmatische, ruime benadering van cultuur en de strategische positionering van het bedrijf.Haar passie voor toegepaste wetenschappelijke kennis in de neurowetenschappen, versterkt door de recente MIT Sloan-certificering in neurowetenschappen voor bedrijven, zijn belangrijke vaardigheden om met succes de verandering van de datacultuur te stimuleren.
12u15-13u40 : Lunchpauze
13u40-14u00 : Uitreiking ABD-BVD Prijs
14u00-15u00: Sessie 3, moderator: Maryse Colson
14u00-14u30, Marlon Domingus (Functionaris Gegevensbescherming voor de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR), de EUR Holding en RSM BV), Van compliancy naar een nieuwe Europese visie op data governance. Geopolitiek via acroniemen: GDPR, DMA, DSA, DGA, DA, AIA – presentatie in het Nederlands
Abstract:
Waar de AVG wereldwijd wordt gezien als de gouden standaard voor gegevensbescherming, en er sprake is van een ‘Brussel effect’, zien we tezelfdertijd de verschillen groter worden met rechtsgebieden die gewend zijn te werken met ‘rule based law’ in plaats van ‘principle based law’. We zien ook de verschillen tussen de Europese fundering van gegevensbescherming in fundamentele mensenrechten tegenover een verankering van privacyrechten als een consumentenrecht.Europa heeft ondertussen verder gewerkt aan haar gouden standaard en in verschillende duo’s van wetten wordt een bredere Europese visie op data, data hergebruik en data governance zichtbaar. In de presentatie wordt deze uit de doeken gedaan.
Marlon Domingus is Functionaris Gegevensbescherming voor de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR), de EUR Holding en RSM BV. Hij is regelmatig voorzitter van werkgroepen op landelijk niveau. Hij ontwikkelde verschillende online onderwijsmodules over privacy en onderzoek. Marlon is gespecialiseerd in AVG en schrijft en spreekt over privacy governance, (data)ethiek, privacy by design, privacy engineering, risicomanagement & privacy audits en ontwikkelingen in EU data governance (AI Act, DMA, DSA, DGA, DA, …). Hij is filosoof in de wereld van privacy.
14u30-15u00: Raf Buyle (Informatie Architect, Digitaal Vlaanderen), Open Standaarden als hefboom voor een beter hergebruik van (Archief)Data – presentatie in het Nederlands
Abstract:
Open Standaarden als hefboom voor een beter hergebruik van (Archief)Data. De Vlaamse Overheid ze in op een eenduidige standaard voor de uitwisseling van informatie: Open Standaarden voor Linkende Organisaties, kortweg OSLO. Het is de bedoeling om te zorgen voor meer samenhang, een betere begrijpbaarheid en een betere vindbaarheid van informatie en dienstverlening. Op die manier kan iedereen de gegevens makkelijker gebruiken. Met OSLO is er een interoperabiliteitsprogramma in Vlaanderen waar er reeds standaarden zijn in 124 domeinen ( https://data.vlaanderen.be/ of https://data.vlaanderen.be/standaarden/) op basis van internationale standaarden. Ook op interfederaal niveau (regio’s, gewesten, federale overheid in België) is er een dergelijk programma actief (https://github.com/belgif/review).
Raf Buyle is Informatie Architect bij Informatie Vlaanderen en het Vlaams Datanutsbedrijf en sinds 2002 gepassioneerd door e-government. Hij is trekker van het Vlaamse Interoperabiliteitsprogramma Open Standaarden voor Linkende Organisaties (OSLO), dat focus neemt op het bouwen van bruggen tussen informatie binnen en buiten de overheid.
Als bestuurder bij Open Knowledge Belgium breekt Raf een lans voor Open Data. Daarnaast is hij is verbonden als postductoraalonderzoeker aan het Internet Technology and Data Science Lab van Universiteit Gent.
15h00-15h30 : Pauze
15h30-16h30: Sessie 4, moderator: Maryse Colson
15h30-16h00: Christian De Neef (stichtend partner FastTrack), Sommes-nous des illettrés de data dans un monde affamé de données ? – présentation en français
Abstract:
In de meeste organisaties gaan we er vanuit dat mensen kunnen lezen en schrijven. We verwachten echter dat ze meer beheersen dan alleen basisgeletterdheid. We willen dat ze impliciet over diepere vaardigheden beschikken, waaronder grammatica en spelling, maar ook nauwkeurigheid, kritisch en analytisch denken, in staat zijn om te synthetiseren, beslissingen te nemen op basis van beschikbare input, enz. Waarom zijn we dan niet zo veeleisend als het om data gaat? Misschien omdat, of we het nu willen toegeven of niet, de meesten van ons data-analfabeten zijn in een wereld die steeds meer datagedreven is!Mensen komen in de verleiding om zichzelf als datageletterd te beschouwen omdat ze een groeicurve begrijpen of een infographic kunnen bespreken. Maar begrijpen we die datarepresentatie echt, diepgaand? Hoe weten we of de gegevens zelf, of de manier waarop ze zijn opgehaald en geanalyseerd, of zelfs de presentatie an sich, niet bevooroordeeld zijn? Controleren we (en kunnen we dit wel?) of de databronnen betrouwbaar zijn? Zouden we zelf de gegevens kunnen vinden, zouden we de gevolgen en uitkomsten ervan kunnen ophalen, analyseren, presenteren, synthetiseren, verklaren?In deze sessie zullen we datageletterdheid bespreken, een aantal kaders en benaderingen van meten bestuderen, de rol ervan in de toekomst van organisaties (en hun digitale transformatie) uitleggen en manieren verkennen om de datamaturiteit van een organisatie te verbeteren.
Christian De Neef est un ingénieur qui a commencé sa carrière à Montréal au Canada, en tant que consultant pour des entreprises de taille moyenne. Il est revenu en Europe à la fin des années 90 comme directeur général en knowledge management pour le groupe Fujitsu. Il y a 15 ans, il a lancé son propre cabinet de consultance FastTrack, où il est toujours directeur. FastTrack facilite le côté du management de la connaissance et de l’innovation qui est centré sur les personnes. L’attention se focalise sur le changement, la collaboration, la culture , et comment tous ces éléments constituent la clé d’une transformation durable des organisations. Depuis le début de cette année, il est également maître de conférences invité en “Transformation Digitale des Organisations” à la Louvain Business School of Management. Il est impliqué dans la littératie des données, le sujet de sa présentation d’aujourd’hui, depuis de nombreuses années.
16h00-16h30: Bernard Rentier (Ere-rector Universiteit Luik) Le partage des données, un défi culturellement contre-intuitif – présentation en français
Abstract:
Het delen van data is een aanbeveling die een van de essentiële pijlers van Open Science vormt, zoals Open Access, FAIR archiving, Open Software of Open Learning. Het delen van eigen gegevens is echter zelden een spontane actie. De onderzoeker houdt de data liever voor zichzelf om het gebruik ervan in de toekomst verder te kunnen beheren. Het openlijk weggeven of delen voelt dan ook eerder als een onaanvaardbare onteigening aan. Het is daarom essentieel om er in een universele Open Science-benadering voor te zorgen dat de onderzoeker meer voor- dan nadelen ziet in het opzijzetten van deze bezitsreflex.Een dergelijke ambitie vereist uiteraard aanvaarding van de onderzoeker, maar ook grote inspanningen van universiteiten, universitaire consortia, financierders van onderzoek, evaluatiepanels en commissies.Er zijn manieren om dit te bereiken, maar het vereist inspanning en een wijzigende mindset van de hele wetenschappelijke gemeenschap.
Bernard Rentier is bioloog gespecialiseerd in virologie. Hij is ere-rector van de Universiteit Luik. Hij staat bekend voor zijn werk inzake open en vrije toegang tot wetenschappelijke publicaties. In 2014 ontving hij het insigne van Doctor Honoris Causa van de Universiteit van Quebec in Montreal voor zijn rol als academische pionier op het gebied van Open Access. In december 2018 publiceerde hij samen met de Éditions de l’Académie Royale de Belgique een boek met de titel “Science ouverte, le défi de la transparence”, waarvan de elektronische versies in het Frans en het Engels onmiddellijk gratis online konden gedownload worden. Het boek ontving de Politieke Boekenprijs 2019 in België. Hij is lid van de Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België en vicevoorzitter van de Belgische Federale Raad voor Wetenschappelijk Onderzoek.
16h30-17h00: Slotwoord
Door Sara Decoster, wetenschappelijke coördinator van Inforum 2022
Inschrijvingskosten
(EventBrite kosten excl.)
| ABD-BVD-leden | leden verwante verenigingen(*) |
niet-leden | |
| Conferentie | gratis | € 100 | € 200 |
| Lunch | € 25 | € 25 | € 25 |
(*) AAFB, ABBEF, ABF, ADBS, AGBD, AIFBD, APBFB, ALBAD, BIBForum, BiblioSuisse, CILIP, DGI, FAF, FELNET, FIBBC, KNVI, OKVB, RBD Santé of VVBAD.
De inschrijving geeft toegang tot de lezingen en recht op de documentatie alsook de koffie/verfrissingen.
U kan lid worden van ABD-BVD on line op deze website. Lidmaatschap geeft tal van voordelen en schommelt tussen € 12,50 voor studenten en € 150 voor ondernemingen en ministeries.
Simultane vertaling is voorzien
Met de steun van:
Doc’Moment: het ABD-BVD-Studiemoment – donderdag 17 maart 2022 (14:00 – 16:30)
Wat met de toegang tot literatuur voor slechtzienden in de Federatie Wallonië-Brussel?
Michèle Dubois, Bibliothecaris Manager, Bibliotheek Brailleliga
Voorstelling van de bijzonderheden van het audioboek DAISY en het aanbod van de Bijzondere Bibliotheken, die visueel mindervaliden toegang geven tot literatuur in de Federatie Wallonië-Brussel. We vernoemen hierbij in het bijzonder de Braille League-bibliotheek, die haar lezers een collectie van meer dan 35.000 aangepaste boeken aanbiedt.
Zicht op Vlaanderen: de Luisterpuntbibliotheek en haar ervaring met het verwelkomen van een dyslectisch publiek
Saskia Boets, Directeur lezers, communicatiecollectie, Luisterpuntbibliotheek
De Luisterpuntbibliotheek is de Nederlandstalige openbare bibliotheek waar mensen die blind zijn, slechtziend of een vorm van leesbeperking hebben aangepaste boeken kunnen lenen. Haar missie is om geschikt leesvoer aan te bieden aan iedereen die tijdelijk of permanent geen gebruik kan maken van gewone boeken. We blikken terug op haar activiteiten en ervaring met het verwelkomen van een dyslectische lezerspubliek.
En internationaal? Het Verdrag van Marrakesh en de ABC’s Worldwide Book Exchange Service
Luc Maumet, Bibliothecaris bij het Consortium for Accessible Books (ABC), World Intellectual Property Organization
Het Verdrag van Marrakesh faciliteert de productie en grensoverschrijdende uitwisseling van toegankelijke boeken. Dit historische verdrag werd op 27 juni 2013 aangenomen door de lidstaten van de WIPO en trad in werking op 30 september 2016 na ratificatie door 20 van deze lidstaten. De ABC Global Book Exchange Service is een initiatief om het Verdrag van Marrakesh op operationeel niveau te implementeren. Deze internationale interbibliothecaire dienst biedt deelnemende organisaties de mogelijkheid om hun collecties gratis uit te breiden in het kader van een uitwisselingsovereenkomst met bibliotheken in andere landen.
De presentaties van Michèle Dubois en Luc Maumet zullen in het Frans gebeuren. De presentatie van Saskia Boets zal in het Nederlands gebeuren.
Plaats : online (De link zal u toegestuurd worden na inschrijving)
Gratis voor leden (niet leden betalen €25)
U heeft tijd? U bent gepassioneerd door InfoDoc? U houdt van samenwerken? Twijfel er dan niet aan om uw kandidatuur te stellen voor bestuurder of commissaris! U hoeft dan enkel uw kandidatuur te versturen via het formulier vóór 24 maart 2022.
De verkiezing van de nieuwe bestuurders gebeurt tijdens de Algemene Vergadering die doorgaat op 31 maart 2022 om 18u00 via videoconferentie.
De agenda ziet eruit als volgt:
- voorstelling van de rekeningen van het boekjaar 2021
- voorstelling van het verslag van de commissarissen
- goedkeuring van de rekeningen van het boekjaar 2021
- voorstelling en goedkeuring van het budget 2022
- verkiezing te vervangen van de uittredende bestuurders wiens tweejarig mandaat beëindigd is en de ontslagnemende bestuurders: Filip Callewaert, Danielle Couvreur, Guy Delsaut, Vincent Duterme, Stéphanie Fort, Nadège Isbergue, Philippe Laurent, Coralie Ognibene, Alain Reisenfeld, Geneviève Stevelinck en Marc Van den Bergh
- voorstelling van de kandidaat-bestuurders
- stemming
- voorstelling van het verslag van de raad van bestuur
- kwijting aan de bestuurders en de commissarissen voor het boekjaar 2021
- resultaat van de stemming
- aanstelling van nieuwe ereleden
- aanstelling van de commissarissen voor het boekjaar 2022
Bijeenroeping
Volmacht
Woord vooraf
Beste lezers, met enige vertraging ontvangt u van ons het laatste nummer van 2021.
Bladen voor Documentatie sluit een cyclus van vier kwartaalbladen af met het reilen en zeilen van onze vereniging en onze beroepen. Zonder onderbreking. Op onze website vindt u alle beknopte overzichten terug en na een jaar zijn de teksten vrij toegankelijk.
Dit nummer 2021/4 getuigt van de verscheidenheid aan onderwerpen die wij behandelen. Eerst en vooral een artikel van Benjamin Janssens, winnaar van de ABD-BVD Prijs 2021, Analyse critique de l’évolution de l’EAD et de son implémentation via les logiciels AtoM et ArchivesSpace; hij geeft ons een samenvatting van zijn artikel over de ontwikkeling van de communicatiestandaarden van de archiefinventarissen. In haar artikel Une exposition sur la scénographie belge au XXe siècle zet Dominique Dewind haar standpunt
uiteen en geeft zij feedback over de valorisatie van archiefdocumenten vanuit de tentoonstelling die
zij heeft voorbereid en waarvan zij medeorganisator is. Ingrid Kokelenberg brengt verslag uit van de editie 2021 van Informatie aan Zee, het tweejaarlijks event van de VVBAD, onze zustervereniging, dat traditioneel georganiseerd wordt in Oostende. Anne-Catherine Demeulder brengt verslag uit van een vergadering georganiseerd door de Federatie Wallonië-Brussel aangaande de analyse van de cluster “Informatie en Communicatie”; kortom, het is een verslag opgesteld door een groep experten over het hoger onderwijs dat onze beroepen aanleert. Christopher Boon stelt ons de rubriek Een blik op de pers voor.
Ook dit jaar hebben wij door de pandemie onze activiteiten moeten aanpassen. De website van de vereniging blijft een belangrijk bindmiddel tussen ons; zo zijn bijvoorbeeld in één jaar tijd meer dan 500 jobaanbiedingen gepubliceerd! Onze cyclus van conferenties van Doc’Moments
is blijven doorgaan, weliswaar via videoconferentie maar wij hopen dat dit binnenkort opnieuw fysiek zal kunnen! In mei jl. werd onze jaarlijkse vergadering Inforum eveneens digitaal georganiseerd. Behoudens nieuwe sluitingsmaatregelen gaat Inforum 2022 fysiek georganiseerd worden. Reserveer alvast de datum: donderdag 19 mei in KBR. Het thema is informatiebeheer in de hybride
wereld.
Het ganse team van ABD-BVD en van Bladen voor Documentatie wenst u een gelukkig nieuwjaar en een goede gezondheid in 2022!
Alain REISENFELD
Hoofdredacteur
Analyse critique de l’évolution de l’EAD et de son implémentation via les logiciels AtoM et ArchivesSpace
Benjamin JANSSENS, Lauréat du Prix ABD-BVD 2021
In 1998 is de Encoded Archival Description (EAD) eindelijk beschikbaar voor het grote publiek. Het is het moeizame hoogtepunt van dertig jaar reflectie en rationalisatie onder Amerikaanse archivarissen. Deze communicatiestandaard heeft als doel inventarissen van archieven te publiceren, te delen en op het web weer te geven. Bijkomend heeft EAD de ambitie om een revolutie teweeg te brengen in het beroep van archivaris door deze definitief in het grote digitale bad onder te dompelen. Meer dan twintig jaar na de release blijkt de realisatie van die ambitie jammer genoeg nog altijd een utopie. EAD is duur, moeilijk te beheersen en zelfs een bron van fouten en misverstanden. Er zijn nochtans al tientallen softwareprogramma’s ontwikkeld om de defecten te verhelpen. Onder hen twee open source toppers: AtoM en ArchivesSpace. Het gebruik ervan in de Belgische archiefpraktijk blijkt echter niet altijd zo even eenvoudig als gehoopt.
Une exposition sur la scénographie belge du XXe siècle
Réflexions et retour d’expérience sur la valorisation de documents d’archives
Dominique DEWIND, Attachée scientifique recherche et rayonnement, Archives & Musée de la Littérature Bruxelles
Dit artikel heeft als doel een aantal bedenkingen te delen rond het belang van de archivaris in het valoriseren van documentaire collecties. De gemaakte reflecties zijn gebaseerd op een opgedane ervaring tijdens de voorbereiding van een tentoonstelling van archiefstukken over de Belgische scenografie in de twintigste eeuw. Welke documenten selecteren je het beste? Kies je voor een bloemlezing van de mooiste documenten of is het beter om de rode draad tussen de verschillende documenten aan te tonen? Kan je archiefstukken zoals schetsen en kladjes weergeven als prachtig ingelijste iconen? Is de documentalist voldoende opgeleid in het ontwerpen van tentoonstellingen of zelfs in het valoriseren van archieven?
Verslag
Informatie aan Zee 2021 : 100 jaar verbinden
Verslag van Ingrid KOKELENBERG
Verslag
Analyse transversale du cluster “Information et Communication”
Focus sur les bacheliers professionnalisants : Bibliothécaire-Documentaliste, Communication et Écriture multimédia
Verslag van Anne-Catherine DEMEULDER
Doc’Moment: het ABD-BVD-Studiemoment – dinsdag 19 oktober 2021 (14:00 – 16:30)
Verwerking van persoonsgegevens voor archiefdoeleinden & Recht op vergetelheid
Johan Vandendriessche is advocaat gespecialiseerd in ICT-recht, privacy, verwerking van persoonsgegevens en intellectuele eigendom. Hij is ook Partner bij Affluo Advocatenkantoor.
Erika Ellyne is advocate gespecialiseerd in het recht van nieuwe technologieën. Ze werkt bij Ariga, maar ze begon haar professionele carrière als wetenschappelijk onderzoeker bij de VUB in de domeinen: intellectuele eigendom, bescherming van gegevens en mededingingsrecht.
De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) bevat specifieke bepalingen die het verwerken van persoonsgegevens voor archiefdoeleinden, voor doeleinden van wetenschappelijk en historisch onderzoek en voor statistische doeleinden kunnen faciliteren. Mr. Johan Vandendriessche overloopt de mogelijkheden, de gunstmaatregelen en de beperkingen die werden voorzien in de AVG en in de daaruit voortvloeiende nationale wetgeving.
Dezelfde AVG garandeert ook het recht om vergeten te worden en het recht op permanente uitwissing van gegevens. Dit laat burgers toe niet achtervolgd te worden door fouten uit het verleden die uitvergroot worden door Google. Mr. Erika Ellyne legt in de eerste plaats het ontstaan en de context van deze rechten in de AVG en de fundamentele rechten uit. Daarna gaat zij dieper op de ontwikkeling van de rechtspraak en de werking van het recht op vergetelheid, alsook op uitwissing van gegevens gekoppeld aan het beroep van documentalist.
De presentaties zullen in het Nederlands en in het Frans gebeuren
Plaats: KBR – Auditorium
Adres: Kunstberg 28 – 1000 Brussel
Gratis voor leden (niet leden betalen €25)
Anti-covid maatregelen zijn van toepassing binnen KBR: verplicht dragen van de mondmasker en sanitaire barrièregebaren
SPECIAAL NUMMER
Inforum 2021: Welzijn op het werk van de informatieprofessional
Woord vooraf
Komen er nog Inforums? De lockdowns en contactbeperkingen die ons omwille van Covid-19 zijn “opgelegd”, hebben de communicatie voor I&D-professionals ingrijpend gewijzigd. Die vond meestal plaats in evenementen die we tegenwoordig ‘face-to-face’ noemen. Zulke grote (Inforum) of kleine (Doc’Moments) samenkomsten waren tot maart 2020 onlosmakelijk verbonden met ons beroepsleven en de ontmoetingen die onze vereniging aanbood. Deze uitwisselingsmomenten hadden als doel om kennis bij te schaven in het kader van de permanente opleiding en/of de verspreiding van goede praktijken en oplossingen. Tegelijk maakten ze een heuse uitwisseling van ervaringen mogelijk.
Gezien de grote behoefte aan menselijk contact deed de I&D-wereld hetzelfde als andere sectoren: ze gebruikte de technologische ontwikkeling op het vlak van communicatiemiddelen om in plaats van de traditionele uitwisselingsmomenten conferenties op afstand, webinars en andere meetings te organiseren. Sommigen zagen het als een voordeel. Zo kan men thuis informatie ontvangen waarvoor men zich vroeger moest verplaatsen, en is het mogelijk om in eigen tempo, of op een later moment, bijeenkomsten bij te wonen en daarbij in real time uit te wisselen. Verplaatsingen zijn niet meer nodig en dat levert aanzienlijke tijdswinst op, vooral als men optelt hoeveel tijd alle deelnemers samen uitsparen.
Stevenen we dan af op een wereld waarin we uitsluitend op afstand communiceren? Of zien we daarentegen een terugkeer naar fysieke bijeenkomsten zodra de Covid-crisis voorbij is? De waarheid ligt waarschijnlijk in het midden. Het is goed mogelijk dat de nieuwe werktools maximaal ingezet zullen worden om de communicatiemogelijkheden uit te breiden en met name onze opleidingstijd te optimaliseren
Toch blijft de mens een sociaal wezen met een sterke behoefte aan formele en informele face-to-face-interactie. Het lijkt ons dan ook moeilijk om de discussies en uitwisselingen die tijdens – en laten we niet vergeten, vaak in de marge van – traditionele samenkomsten plaatsvonden in de wandelgangen en tijdens koffiepauzes te vervangen. Bovendien vraagt betrekkingen aangaan en onderhouden een minimum van face-to-faceuitwisseling (al is het dan met een masker).
Daarom moeten we deze nieuwe communicatiemiddelen blijven herzien; ze verrijken onze beroepspraktijk door traditie te koppelen aan moderniteit, zoals ons vak het in zijn korte bestaansgeschiedenis vaak heeft getracht te doen. Toch denk ik dat velen mijn wens delen om straks weer echte menselijke ontmoetingen, uitwisseling en contact te hebben!
Tot gauw dus!
Christopher BOON
Hoofdredacteur
Vice-Voorzitter ABD-BVD
Co-organisator Inforum 2021
Ten geleide
Michèle ORBAN, Trainer en consulent; Co-organisator Inforum 2021
La gestion des risques à KBR : une évolution gagnante
Jacqueline LAMBERT, Conseiller en prévention, responsable du Service interne de prévention et de protection au travail, KBR
Risicobeheer binnen een erfgoedinstelling zoals KBR (de Nationale Bibliotheek van België) is een voortdurende uitdaging. Het is een complex proces dat voortdurend moet worden geëvalueerd om het efficiënt te laten verlopen. KBR is zich bewust van de noodzaak om de achterstand op dit gebied weg te werken en heeft dit de afgelopen 15 jaar voortdurend met energie en creativiteit aangepakt. Er zijn richtsnoeren opgesteld en verschillende instrumenten en projecten ontwikkeld die het mogelijk maken de preventie en het reactievermogen op elke soort crisis, van de kleinste tot de grootste, voortdurend te versterken. Er is gekozen voor een systeemgerichte aanpak om de samenhang en de relevantie van alle genomen maatregelen te garanderen. Hoewel er nog ruimte is voor een aantal verbeteringen, ontwikkelt de situatie zich van jaar tot jaar aanzienlijk. Het delen van haar ervaring met collega’s lijkt van essentieel belang voor KBR.
Omgaan met verbale agressie in informatieberoepen
Anke VAN DE WOESTIJNE, Criminoloog en Business Manager – Crime Control
Agressie op het werk wordt steeds meer ervaren, ook door bibliothecarissen, documentalisten, archivisten en informatiespecialisten. Het is niet altijd gemakkelijk om met deze agressie om te gaan op een professionele manier. Bij het omgaan met agressieve personen
L’aménagement ergonomique de mon poste de travail sur écran
Maude ROLAND, Conseillère en prévention, Ergonome Européenne, CESI asbl
Musculoskeletale aandoeningen en visuele vermoeidheid zijn veel voorkomende problemen voor beeldschermwerkers. De preventie van deze musculoskeletale aandoeningen vereist onder andere goede apparatuur en een juiste inrichting van de werkplek. In deze korte presentatie doorlopen we de verschillende stappen van de inrichting van een beeldschermwerkplek en geven we aan welke belangrijke kenmerken uw apparatuur moet hebben.
Met het oog op de huidige gezondheidssituatie en het feit dat telewerken in 2020 wijdverbreid zal zijn, zullen wij u ook enkele tips geven over hoe u de inrichting van uw thuiswerkplek kunt verbeteren. Tot slot willen wij benadrukken dat het belangrijk is regelmatig pauzes te nemen. Zelfs als de werkplek goed is ontworpen en de stoel goed is afgesteld, worden tijdens beeldschermwerk
statische en langdurige houdingen aangenomen, waardoor het risico van spier- en skeletaandoeningen toeneemt. Wij zullen u enkele tips geven om deze pauzes actiever te maken, zodat u er nog meer uit kunt halen…
Hoog tijd voor een telewerkbeleid
Roeland MOTMANS, Voorzitter, VerV, beroepsvereniging voor ergonomie; Ergonoom, Delhaize
Telewerken is werken met de computer buiten de bedrijfslocatie. Het grootschalige experiment tijdens de coronaperiode heeft de voordelen van productiviteit, werk-privé balans en minder files duidelijk zichtbaar gemaakt. De toekomst zal daarom hybride zijn, waarbij men deels op kantoor en deels thuis of elders werkt. Deze evolutie vraagt om een structureel telewerkbeleid en daarin speelt ergonomie een belangrijke rol.
Pour une gestion positive des conflits
François BAZIER, Formateur et Président, Université de Paix asbl
Na verduidelijking van het begrip conflict, de wortels ervan, de dimensies en de vormen die het kan aannemen, met name in de professionele omgeving (van intra-persoonlijk tot organisatorisch), zullen wij een constructieve benadering van conflicten ontwikkelen die worden beschouwd als een kans om te evolueren. In deze geest zullen de noodzakelijke relationele vaardigheden, het belang van onze perceptie van anderen en van de feiten, het menselijk potentieel op het werk, de rol van
emoties, de noodzakelijke verduidelijking van behoeften en de communicatie-instrumenten nader worden omschreven. De invalshoek zal de ontwikkeling van een op samenwerking gericht klimaat en houding zijn, alsmede inzicht in de verschillende stijlen van conflictbeheersing.
The right to disconnect
Klaus MÜLLER, Policy Analyst, European Parliament – European Added Value Unit
In januari 2021 nam het Europees Parlement een resolutie aan waarin wordt aangedrongen op een Europese vastlegging van het recht om offline te zijn. Hiermee zou iedere werknemer in Europa het recht moeten hebben en kunnen inroepen om na werktijd geen mails, telefoon of andere digitale berichten meer te beantwoorden. Sinds de start van de Covid-19 pandemie is het aantal thuiswerkers in Europa aanzienlijk vermeerderd en heeft deze kwestie aan actualiteit gewonnen. De Europese Commissie gaf aan positief ten opzichte van dit voorstel te staan en hierover de dialoog aan te gaan met de Europese sociale partners, hetgeen uiteindelijk zal moeten leiden tot een wetsvoorstel.
Het Informatiecentrum van het Veiligheidsinstituut
AP Hogeschool: informatiepunt voor preventieadviseurs
Herman VERDYCK, Stafmedewerker Informatiecentrum – Veiligheidsinstituut van de AP Hogeschool
Het Antwerpse Provinciaal Veiligheidsinstituut (PVI) heeft een rijke traditie in het opleiden, sensibiliseren en informeren van het publiek over “welzijn op het werk”. Een van de eerste peilers van dit instituut was de publiek toegankelijke vakbibliotheek. Vandaag maakt het Veiligheidsinstituut deel uit van de AP Hogeschool. Het is een kennis- en doecentrum dat organisaties wil helpen bij te dragen aan een veilige en gezonde werk- en leefwereld. Het informatiecentrum van het Veiligheidsinstituut begeleidt de preventieprofessional in de zoektocht naar correcte, betrouwbare en praktische informatie over “welzijn op het werk”.
Crise sanitaire et lieux fréquentés par le public :
Que faire face à un client ou un usager agressif ou en colère ?
Nathalie BOONEN, Documentaliste spécialisée en prévention et protection au travail
In dit artikel wordt erop gewezen dat de contacten met het publiek zeer kwetsbaar zijn voor geweld op het werk. Vaak komt het van klanten of gebruikers. Onbeschaafdheid, verbale agressie en vandalisme kunnen, in welke vorm dan ook, de gezondheid en veiligheid van werknemers en instellingen in gevaar brengen. Toch bestaan er eenvoudige preventieve oplossingen. De Codex
over het welzijn op het werk legt deze verantwoordelijkheid bij de werkgever. Het voorkomen van deze risico’s moet er voor zorgen dat werknemers ondanks de pandemie in staat worden gesteld om veilig te blijven werken.
Pistes individuelles et collectives pour limiter les risques psychosociaux (RPS) en entreprise
Isabelle CHOQUET, Docteur en Sciences de l’information et de la communication ; Chargée de cours, Ichec Management School ; Chercheur associé au MICA (Médiations, Informations, Communication, Arts), Université Bordeaux Montaigne
De gevolgen van negatieve stress op het werk zijn desastreus, zowel voor de productiviteit (demobilisatie, onthechting, individualisme, enz.) als voor de geestelijke gezondheid van de mens zelf (depressie, neuroses, enz.). Het is dan ook zinvol de problematiek van de werkorganisatie te beschouwen als een belangrijk punt van zorg voor de preventie op het werk. Maar niet alleen in professionele kringen (met inbegrip van de informatieprofessionals), maar ook buiten de werksfeer dwingt stress ons rekening te houden met het gevoelige, met de gevolgen van de atmosfeer, de ambiance, het pathogene klimaat waarin de mens zich steeds vaker bevindt.
Bovendien versterkt de digitale wereld, doordat zij onze voorstellingen van tijdelijkheid omverwerpt, de cultus van de urgentie en de veroudering van wezens en dingen. Zonder een toekomst of een verleden waarnaar werkelijk kan worden gehandeld, bestaat het individu slechts in “aanwezigheid”. Maar dit heden is ver verwijderd van wat de Wijzen de “volheid van het ogenblik”
noemden.
Occupational safety and health terminology now online in 25 languages
Maria José PALOS CARAVINA, Senior terminologist, Translation Centre for the Bodies of the European Union
Het Europees Agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk (EU-OSHA) heeft onlangs zijn meertalige thesaurus online gepubliceerd met ongeveer 2000 termen voor veiligheid en gezondheid op het werk (OSH) in 25 talen.
De thesaurus is ontwikkeld door EU-OSHA, in samenwerking met het Vertaalbureau voor de organen van de Europese Unie (CdT) en de domeindeskundigen van de nationale Focal points van elke lidstaat. De belangrijkste doelstelling van het project was het standaardiseren van enkele van de belangrijkste concepten op het gebied van veiligheid en gezondheid op het werk en deze te
gebruiken om de documenten op de website van EU-OSHA in alle talen te indexeren, waardoor meertaligheid wordt bevorderd.
De thesaurus is online beschikbaar voor het publiek.
Protéger sa bibliothèque contre l’incendie ? Pas aussi simple qu’une recette de cuisine
Jeanine DRIESSENS, Documentaliste, Information & Media Center, Association Nationale pour la Protection contre l’Incendie et l’Intrusion (ANPI)
Wat brandpreventie betreft, is alles gebaseerd op de analyse van risico’s, die even talrijk en divers zijn als de types bibliotheken en hun collecties.
Wat volgt is geen standaardrecept, maar een benadering om de te bereiken algemene preventiedoelstellingen beter te begrijpen: brandpreventie, onmiddellijke brandbestrijding, waarschuwing en alarm, veiligheid van personen, evacuatie, melding bij de brandweer.
Het beleid inzake brandpreventie en -bescherming is in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van brandpreventiespecialisten. Hun taak zal aanzienlijk worden vergemakkelijkt door bibliothecarissen en documentalisten die op de hoogte zijn van de risico’s en de doelstellingen van de ingevoerde veiligheidsmaatregelen en -procedures.
Online informatiebronnen over welzijn op het werk
Peter ROEF, Teamleider Informatiecentrum, Veiligheidsinstituut van de AP Hogeschool
Dominique ALLARD, Responsable-documentaliste du SWIC (Safe Work Information Center), Service public fédéral Emploi, Travail et Concertation sociale (SPF ETCS)
Dit artikel bevat een niet-limitatieve lijst met vrij-toegankelijke online informatiebronnen over “Welzijn op het werk”. Deze werd samengesteld door het Safe Work Information Center (SWIC) van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (FOD WASO) en het Informatiecentrum van het Veiligheidsinstituut.
Ressources numériques en bien-être au travail
Dominique ALLARD, Responsable-documentaliste du SWIC (Safe Work Information Center), Service public fédéral Emploi, Travail et Concertation sociale (SPF ETCS)
Peter ROEF, Teamleider Informatiecentrum, Veiligheidsinstituut van de AP Hogeschool
Woord vooraf
De zomer staat voor de deur! Hoewel we het licht beginnen te zien aan het einde van de tunnel, of dat toch minstens hopen, zal deze vakantieperiode nog niet helemaal normaal verlopen. We moeten ons aanpassen aan de medische situatie en ons netjes gedragen in bepaalde landen of op bepaalde evenementen, of die volledig aan ons voorbij laten gaan. Ons aanpassen moeten we de laatste tijd wel vaker! Al meer dan een jaar moeten we onze manier van leven, relaties onderhouden, ontspannen, werken, enzovoort aan de lopende band bijstellen.
Ook bij de ABD-BVD hebben we ons moeten aanpassen. In maart organiseerden we onze Algemene vergadering voor het eerst digitaal. We moesten een oplossing zoeken voor de problemen die dat met zich meebracht, met name bij anonieme stemmingen en bij het gebruik van volmachten. Tijdens die algemene vergadering hebben we zes nieuwe leden verwelkomd in onze Raad van bestuur. Tot op heden hebben de meesten onder ons hen nog niet “in het echt” ontmoet.
Ook het Inforum werd georganiseerd als webinar. Hoewel het evenement voor de eerste keer geen dienst deed als ontmoetingsplek, werd het toch een interessante en afwisselende dag over zich goed voelen op het werk. Daar komen we in de volgende editie uitgebreid op terug. Ook de Doc’Moments gingen de digitale toer op, ondertussen al meer dan een jaar. De toekomst zal uitwijzen of we de hybride formule behouden, waardoor iedereen van Aarlen tot Oostende, in binnen- of buitenland zou kunnen deelnemen zonder zich te moeten verplaatsen.
De Bladen voor documentatie behoefden geen wijziging. Los van de gezondheidscrisis zullen we ook nadenken over de aanpak en over ons redactiebeleid, met name om de interesse van alle informatie- en documentatieprofessionals te wekken. Bezorg ons zeker uw ideeën en suggesties, en laat ons weten wat u leuk en minder leuk vindt aan de Bladen.
De teams van de ABD-BVD en van de Bladen voor documentatie wensen u een prachtige zomer toe en zien u graag terug bij de herneming.
Guy DELSAUT
Hoofdredacteur
L’infodoc en Belgique
Baromètre emploi 2020
Anne-Catherine DEMEULDER, Administratrice, Association Belge de Documentation (ABD-BVD)
De Belgische informatie- en documentatiesector
Arbeidsbarometer 2020
Anne-Catherine DEMEULDER, Bestuurster, Belgische Vereniging voor Documentatie (ABD-BVD)
Dit artikel tracht een zo waarheidsgetrouw mogelijk beeld te schetsen van de situatie op de arbeidsmarkt in de informatie- en documentatiesector in België. Daartoe voeren we hier een analyse uit op de vacatures die tussen 1 januari en 31 december 2020 op de website van de ABD-BVD werden geplaatst. De publicatie van die analyse werd mogelijk gemaakt dankzij het werk van onze vereniging en dankzij de vacatures die de werkgevers ons bezorgden. Suggesties met betrekking tot toekomstige publicaties zijn steeds welkom via het contactformulier dat u terugvindt op de website van de ABD-BVD.
Le Portail des Arts de la Marionnette (1re partie)
Modélisation d’un domaine culturel et mise en pratique dans PMB, retour d’expérience
Raphaèle FLEURY, Directrice de la recherche et de l’innovation, Institut International de la Marionnette
Florent TÉTART, Directeur de l’innovation, PMB Services
Dit is het eerste in een reeks artikelen die worden opgesteld in samenwerking met de projectleider van het Portail des Arts de la Marionnette en het hoofd van de dienst innovatie van de dienstverlener PMB Services. Het tracht lessen te trekken uit de online verwerking van een stel heterogene gegevens (bibliotheekcatalogussen, gedigitaliseerde voorwerpen en documenten en de bijhorende metagegevens, onderzoeksgegevens) die werden opgesteld door een consortium dat momenteel bestaat uit 27 instellingen en sinds 2009 wordt gecoördineerd door het Institut International de la Marionnette in Frankrijk. De verwerking gebeurt via het opensourcesoftwarepakket PMB, op basis van een semantisch model dat werd geïnspireerd door FRBRoo en SKOS. Dit eerste artikel legt bloot waarom bepaalde modellen werden weerhouden en welke methodologie het projectteam volgde om dit culturele domein in een model te gieten.
De bouwstenen van een duurzaam digitaal archief volgens meemoo
Nico VERPLANCKE, Directeur, meemoo, Vlaams instituut voor het archief
Bij meemoo, Vlaams instituut voor het archief, zetten we samen met organisaties in cultuur, media en overheid onze schouders onder de zorg voor het beeld en geluid in de Vlaamse archieven. Dat doen we door het archiefmateriaal van meer dan 160 organisaties digitaal veilig te stellen én het toegankelijk en bruikbaar te maken. Via onze interactieplatformen brengen we dit materiaal tot bij het grote publiek en stimuleren we creatief hergebruik. De expertise die we opdoen door onze samenwerkingen en projecten gebruiken we om organisaties en kunstenaars te ondersteunen bij hun digitale erfgoedwerking. Ze kunnen bovendien beroep doen op onze tools en kennisplatformen én onze dienstverlening rond loketvragen. Zo brengen we samen het verleden tot leven en maken we het klaar voor morgen.
Verslag
Avez-vous essayé l’ignorance ? Les défis du knowledge management aujourd’hui
Réunion du groupe de contact FNRS « Analyse critique et amélioration de la qualité de l’information numérique »
Verslag van Flore DE LA PAZ