Bladen voor Documentatie 2014/1 (maart 2014)
SPECIAAL NUMMER
Inforum 2013
Infoverload: (no) surcharge to pay
Woord vooraf
In ons leven hebben wij allemaal terugkerende gelegenheden waar we vol ongeduld op wachten, momenten die we voor geen geld zouden willen missen. Voor sommigen zal dat de verjaardag van een petekind zijn, voor anderen de eerste dag van de solden of de finale van de Super Bowl. Op professioneel vlak hopen wij bij de ABD-BVD dat het Inforum één van die gelegenheden is waar u op wacht.
Wij nodigen u jaarlijks uit in hartje Brussel, in de Koninklijke bibliotheek, voor een studiedag vol lezingen… Maar er is meer dan dat! Want het Inforum is natuurlijk een gelegenheid om bij te leren over een beroepsgebonden onderwerp, maar het is ook een ontmoetingsplaats waar banden gesmeed kunnen worden tussen professionals, om te praten, om te discussiëren met vakgenoten. En verder vindt men zijn oude klasgenoten terug, vroegere collega’s, oude leraren die men soms lang uit het oog verloren had… De pauzes en walking lunch lenen zich tot deze vorm van networking die zoveel gezelliger is dan sociale media. In 2013 gaven trouwens meer dan 50% van de respondenten in het evaluatieformulier aan naar het Inforum gekomen te zijn voor de contacten.
Als ik het hier over het Inforum heb, is dat natuurlijk omdat dit nummer eraan gewijd is. Het herneemt een bijdrage van de meeste sprekers die aanwezig waren op de editie van 2013 over information overload[1]. Dit geeft degenen die niet konden komen de gelegenheid om spijt te hebben dat ze niet aanwezig konden zijn, maar vooral om toch het onderwerp te verkennen. En voor wie in de zaal zat, brengt dit nummer wat hij of zij gehoord heeft in herinnering, maar het voegt ook iets toe: een mondelinge presentatie is immers niet hetzelfde als het schrijven van een artikel.
Terwijl u deze pagina’s leest zet de groep Inforum zich schrap om de editie van 2014 te organiseren, die zal plaatsvinden op 5 juni en handelt over thema’s i.v.m. de veiligheid van gegevens. Wij hopen natuurlijk dat u op de afspraak zal zijn, dat u een interessante dag mag beleven en aangename ontmoetingen kan hebben.
Guy DELSAUT
[1] Wij willen ook vermelden dat het artikel dat volgt op de presentatie van Luc Swinnen Sociale media, informatie overload en energietekort. Burn out vermijden en opnieuw plezier krijgen in het werk zal verschijnen in het volgende nummer van Bladen voor documentatie.
Surcharge informationnelle en entreprise : L’infobésité, réalité ou illusion ?
Caroline SAUVAJOL-RIALLAND, Maître de conférences, Université catholique de Louvain (UCL) et Sciences Po Paris; Fondatrice, So Comment
Tegenwoordig ontvangen we meer informatie dan verantwoord om zonder invloed te blijven op de werkdruk. Information overload heeft dan ook een grote impact op de dagelijkse werking van ondernemingen. We zijn daarbij zowel een eerste slachtoffer als een eerste plichtige bij het steeds meer willen informeren en communiceren … In een numerieke wereld is alles zien en dan nog kunnen verwerken echter een utopie. Het is evenwel mogelijk om een information overload te beperken en om een manier te vinden om ermee om te gaan. Er bestaan hiervoor technologische of methodologische oplossingen, organisatorisch en collectief. Ze dienen wel te kaderen binnen de specifieke bedrijfscultuur, in het belang van elkeen binnen de organisatie te zijn en gesteund te worden door het topmanagement.
De rol van de bibliotheek in tijden van information overload
Sara DECOSTER, Bibliothecaris, Université de Liège (ULg)
Dit artikel gaat in op de rol die de bibliotheek kan spelen in tijden van information overload. Het vertrekt van de twee basiscomponenten van information overload: een objectieve toevloed aan gegevens en de manier waarop deze verwerkt worden door de gebruiker. De combinatie van beide factoren leidt er vaak toe dat gebruikers voor een gemakkelijkheidsoplossing kiezen, waarbij soms meer belang gehecht wordt aan snelle toegankelijkheid van informatie dan aan de kwaliteit. Om de gebruiker te helpen in diens omgang met de constante toevloed aan gegevens kan de bibliotheek een tweeledige rol spelen. Om de constante dataflux te beheren biedt de bibliotheek eerst en vooral technische hulpmiddelen aan. De recente ontwikkeling van discoverysystemen kan in dat licht gezien worden. Deze instrumenten zijn zeer duidelijk “user based” en bieden een extreem eenvoudige zoekinterface aan, die overigens toelaat om meerdere bronnen tegelijk te ondervragen. Ten tweede investeert de bibliotheek in de informatievaardigheden van de gebruiker. Communicatie is daarbij essentieel om het subjectieve probleem van information overload te verhelpen.
Information Overload: A Problem Of The Ages
Jonathan B. SPIRA, Chief Analyst, Basex
In 2010 kostte information overload de Amerikaanse economie $997mld en er is geen enkel signaal van enige ommekeer. Inderdaad worden er nog steeds nieuwe en innoverende hulpmiddelen ontwikkeld, toegejuicht als “the next big thing” toch tevens het probleem van information overload aanwakkeren. Information overload heeft ertoe geleid dat mensen niet meer in staat zijn om hun ideeën en gedachten te beheren, om te overwegen en zelfs om te redeneren en te denken. Veel e-mailverkeer, een “send and reply” dat dagen of weken aansleept, kan dikwijls worden opgelost met een telefoontje van enkele minuten. Individuele kenniswerkers en ondernemingen kunnen de impact verminderen, een eerste stap is eenvoudig en duidelijk: zich bewust worden van het probleem.
Informatie en communicatie zijn gratis, maar een ongezonde informatiecultuur kost handenvol geld
Jan VANTHIENEN, Gewoon hoogleraar, KU Leuven – Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen, Onderzoeks-groep Beleidsinformatica
Informatie en communicatie gaan hand in hand. Met de moderne middelen voor het opzoeken, opslaan en verzenden van informatie lijkt het alsof we zonder veel moeite geïnformeerd kunnen zijn over alles wat we nodig hebben, en alsof het dagelijks werk dus eenvoudiger, sneller en enorm veel productiever wordt. Dat is natuurlijk ook zo. Maar dat ontslaat ons niet van de verantwoordelijkheid om de zaken goed te organiseren. Zonder een doordachte informatiecultuur, is de productiviteitswinst een illusie en zitten we met zijn allen hopen tijd te verliezen.
Verslag
Facebook : Comment les professionnels de l’info peuvent-ils en profiter ?
Arnaud SEEUWS, Documentaliste, Centre Antipoisons ; Administrateur, Association Belge de Documentation (ABD-BVD)
Verslag
Quand tout le monde s’en mêle : Hyper-information ou hyper-désinformation
Guy DELSAUT, Rédacteur en chef des Cahiers de la documentation, Association Belge de Documentation (ABD-BVD)